Trong lịch sử giáo dục, loài người thường phân biệt giữa việc học có sự hướng dẫn và học bằng sự khám phá. Bạn sẽ nhận thấy rằng năm câu hỏi này chỉ là những cách biến đổi khác nhau của những câu hỏi mà chúng tôi khuyên bạn nên đặt ra khi đọc bất cứ cuốn sách mô tả nào. Người đọc sẽ nhanh chóng xếp những cuốn sách có các quy tắc về bất kỳ lĩnh vực nào vào loại sách thực hành.
Trong chương này, chúng tôi đã hơn một lần sử dụng cụm từ tài liệu khoa học xã hội thay cho sách khoa học xã hội. Tuân theo quy tắc này, bạn sẽ trả lời được câu hỏi cơ bản thứ nhất: Cuốn sách viết về điều gì?. Ông ta có thể chia tác phẩm của mình thành nhiều chương tương ứng với các năm, các thập kỷ hay thế hệ không? Hay ông ta chia cuốn sách theo đề mục do ông ta tự chọn? Trong một chương cụ thể, ông ta có bàn đến tình hình kinh tế của thời kỳ đó không? Có nhắc đến các cuộc chiến tranh, các hoạt động tôn giáo… không? Với ông ấy, điều gì trong số đó quan trọng hơn cả? Nếu chúng ta có thể nói phần nào của câu chuyện mà tác giả kể có vẻ như chính yếu nhất đối với ông ta thì chúng ta sẽ hiểu tác giả hơn.
Định lý 5 chỉ chứng minh mối quan hệ giữa giả thiết và kết luận đúng. Trường hợp này cũng giống như một người không biết 2 + 2 = 4 và 4 2 = 2 là những cách trình bày khác nhau của cùng một mối quan hệ số học giữa 4 và 2: 4 gấp hai lần 2, hay 2 bằng một nửa của 4. Và nếu không đọc kỹ, bạn sẽ không thấy được chi tiết.
Nói cách khác, mục đích của cấp độ này là cố gắng hiểu càng nhiều trong một khoảng thời gian ấn định trước - thường là một khoảng thời gian tương đối ngắn, thậm chí là quá ngắn để hiểu được mọi thứ được đề cập trong sách. Ý NGHĨA CỦA CUỐN SÁCH? Bạn phải hỏi ý nghĩa của những thông tin mà cuốn sách mang lại là gì? Tại sao tác giả cho rằng cần phải biết những điều này? Bản thân bạn có cần phải biết không? Và nếu cuốn sách không những cung cấp thông tin mà còn mở mang kiến thức cho bạn thì điều đó nghĩa là bạn cần đào sâu tìm tòi hơn nữa bằng cách hỏi thêm sẽ có gì xảy ra tiếp theo, tác giả còn có ngụ ý gì và đề xuất gì thêm. Để phát hiện các từ quan trọng, bên cạnh dấu hiệu, dựa trên thực tế là độc giả thấy khó hiểu, còn có một số dấu hiệu sau đây giúp bạn nhận diện chúng.
Như vậy, họ không dành thời gian xứng đáng cho những tác phẩm có giá trị và phí phạm thời gian với những tác phẩm không đáng phải chú trọng nhiều. Hầu hết, chúng ta không quen làm việc này. Một nguyên nhân khác là việc quy định sử dụng thuật ngữ trong các ngành khoa học xã hội hay khoa học hành vi khó thực hiện hơn.
Như đã nêu, các câu hỏi phải được đặt trong một trình tự giúp ích cho việc nghiên cứu của chúng ta. Một năm sau khi cuốn Đọc sách như một nghệ thuật ra đời, có một tác phẩm tương tự mang tên How to read two books (Cách đọc hai cuốn sách) cũng được xuất bản. Từ này có gốc từ tiếng Hy Lạp nghĩa là ý kiến đúng.
Họ đã không giả định rằng nếu quan sát bằng kính viễn vọng, họ sẽ thấy sự biến đổi của các thiên thể vượt ra ngoài những gì chúng ta biết bằng kinh nghiệm bình thường. Nhưng không có thí nghiệm nào cho bạn biết những điểm chung của tất cả các sự vật đang tồn tại. Aristotle cho rằng đoạn trên đây chính là cốt lõi của câu chuyện, phần còn lại chỉ là các tình tiết cụ thể.
Một tác giả tài ba sẽ không che giấu một đoạn xương nhỏ bằng một lớp thịt dầy, cũng không dùng lớp thịt quá mỏng khiến bộ xương lộ ra, mà sẽ đắp một lớp thịt vừa đủ và chắc chắn. Họ bắt đầu đọc trang đầu tiên, và đọc kỹ cho đến hết mà không đọc phần mục lục. Suy nghĩ chỉ là một phần của việc học.
Dĩ nhiên, biết quy tắc dù ít dù nhiều là một điều kiện để đạt được kỹ năng. Tuy vậy, trên thực tế, các tác phẩm hư cấu thường dẫn người đọc tới những hành động khác nhau. Những người tham gia cuộc chiến đã qua đời từ lâu và những thứ cụ thể mà họ chiến đấu để giành giật cũng không còn nữa.
Còn cuốn Nguồn gốc các loài nói đến sự sinh sôi, phát triển của muôn vàn loài động thực vật trong thế giới tự nhiên. Để làm được như thế, cách duy nhất là sử dụng ngôn ngữ điêu luyện hết mức có thể khi truyền đạt hay thu nhận kiến thức. Độc giả kiểu này thậm chí không đọc qua cuốn sách để hiểu ý chính mà vẫn dễ dàng đạt được sự thoả mãn cho riêng mình mà chỉ cần lướt qua vài trang đầu của cuốn sách.